Vaak gezocht
Denkatelier Polarisatie Wankelend gezag en afnemend vertrouwen
Binnen het domein Deugdzaam Bestuur & Toezicht organiseert Comenius twee keer per jaar een eendaags Denkatelier rond een actueel vraagstuk. Met een dertigtal ervaren bestuurders en toezichthouders bereiden we ons, m.b.v. artikelen en podcasts, voor op het gesprek met enkele gastsprekers. De dag eindigt met het schrijven van een gezamenlijke overdenking. Wat we bespreken blijft binnenskamers, zodat er een open onderzoek kan plaatsvinden. Van de gezamenlijke overdenking wordt een geanonimiseerde samenvatting gepubliceerd.
Denkatelier Polarisatie - 20 maart 2026
Wankelend gezag en afnemend vertrouwen
In maart 2026 richten we ons op het thema Polarisatie. In samenleving en organisaties nemen spanning en tegenstellingen toe. Zwart wit denken duwt de nuance naar de marge. Het populisme groeit. Stevige meningen lijken de doorslag te geven, gevoed door een wantrouwen richting gezagsdragers. Wat betekent dat voor de mensen die werken in organisaties, voor het gezag van bestuurders en toezichthouders en voor het onderling vertrouwen tussen netwerkpartners? Mag je als bestuurder lastige maatregelen doorvoeren om de toekomst veilig te stellen, terwijl de direct betrokkenen vooral kijken naar de korte termijn? Wordt het vertrouwen in bestuurders en professionals versterkt of ondermijnd door de talloze verantwoordingsverplichtingen? Kunnen en willen mensen nog wel samenwerken met andersdenkenden?
Spanning en polarisatie groeien, in samenleving en organisaties. Zwart wit denken duwt de nuance naar de marge. Het populisme groeit. Stevige meningen lijken de doorslag te geven, gevoed door een wantrouwen richting gezagsdragers. Wat betekent dat voor de mensen die werken in organisaties, voor het gezag van bestuurders en toezichthouders, voor het onderling vertrouwen tussen netwerkpartners? Mag je als bestuurder lastige maatregelen doorvoeren om de toekomst veilig te stellen, terwijl de direct betrokkenen vooral kijken naar de korte termijn? Wordt het vertrouwen in bestuurders en professionals versterkt of ondermijnd door de talloze verantwoordingsverplichtingen? Kunnen en willen mensen nog wel samenwerken met andersdenkenden?
Deze vragen en het onderzoek naar de impact op de eigen organisatie staan in het Denkatelier Polarisatie (wankelend gezag en afnemend vertrouwen) centraal. Wij voeren het gesprek samen met Hans Boutellier, bijzonder hoogleraar Polarisatie & Veerkracht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Hij heeft een scherp oog voor de tijdgeest en schrijft daar zeer toegankelijk over. In september 2025 verscheen zijn meest recente boek ‘De Neo-Tribale Revolte; Vijandschap en solidariteit in een nieuw tijdperk’.
In dit Denkatelier willen wij een praktijkcase behandelen waarin wij onderzoeken wat deze thematiek van leiderschap vraagt. Wat zijn bijvoorbeeld de praktische strategieën om draagvlak te creëren en de balans te vinden tussen kortetermijnbelangen en de langetermijnvisie? Wij zijn nog in gesprek met mogelijke andere sprekers die dit thema vanuit een andere invalshoek kunnen belichten, zodat wij de breedte van de problematiek verder kunnen verkennen en samen zoeken naar concrete oplossingen.
Begeleiding: Erik Boers, Philosopher in Residence, Comenius Leadership
Datum en tijd: vrijdag 20 maart 2026, 9.00 – 17.00 uur, met afsluitende borrel
Plaats: Antropia, Landgoed De Reehorst, Driebergen-Zeist
Kosten: €950.-
Er zijn maximaal 30 plaatsen beschikbaar.
(Voor Corporatiebestuurders levert deelname aan dit Denkatelier 6 PE punten op)
Grensoverschrijdend Gedrag: reflecties vanuit het Denkatelier van 4 juli jl.
Als bestuurder of toezichthouder is de kans groot dat je op enig moment te maken krijgt met (beschuldigingen van) grensoverschrijdend gedrag. Dit kan anderen in je organisatie treffen, maar soms sta je zelf onverwacht in het middelpunt. Het kan een onterecht gevoel zijn, maar het is een realiteit die niet te negeren valt.
Op 4 juli 2024, tijdens ons Denkatelier Grensoverschrijdend Gedrag, hebben we ons gebogen over dit complexe thema. Onder leiding van Rob van Eijbergen, hoogleraar Integriteit in Organisaties, bespraken we vragen zoals: Wat verstaan we precies onder grensoverschrijdend gedrag? Hoe ontstaat het? En hoe kun je hier als bestuurder of toezichthouder zorgvuldig mee omgaan, zowel preventief als tijdens een incident?
Deze vragen brachten ons direct bij de kern: grensoverschrijdend gedrag kent geen eenduidige oplossing. Het raakt aan emoties, percepties en machtsstructuren binnen organisaties. Eenvoudige antwoorden zijn er niet, maar het gesprek erover is essentieel. Onder begeleiding van Erik Boers, de organisator en moderator van dit Denkatelier, gingen we in gesprek met elkaar en met gastsprekers.
Benieuwd naar de inzichten? Lees verder
Interesse in een volgend Denkatelier? Houd de agenda in de gaten. Wij organiseren 2x per jaar een Denkatelier.
Sylvia Butzke
Chief Operating Officer (COO) PGGM - Alumna
‘Ik voelde de behoefte aan mentale ruimte en rust in mijn hoofd om de connectie met mezelf en mijn omgeving terug te vinden. Comenius heeft bij mij de luiken weer opengezet.’
Vanuit mijn rennende bestaan was het een verademing. Het programma biedt hoogtepunten. Zowel persoonlijk als zakelijk. Ik put nog steeds uit de aangereikte inzichten, inspiratie en verbindingen. Het Comenius concept is uniek in zijn soort, persoonlijk, goed doordacht en georganiseerd.”