Annette van Kuijk over de GrensWijzer

‘Voordat ik deelnam aan de GrensWijzer, kende ik Comenius al van de Comenius Wandeling: waarbij het vooral gaat over wijsheid en reflecteren. GrensWijzer gaat vooral om het brede aspect van grenzen en het leren van elkaar en van elkaars perspectieven. Daarbij vond ik het fantastisch hoe goed het landschap, de locatie en de sprekers op elkaar aansloten en elkaar versterkten.’

‘In Veenhuizen werd ik geraakt door de grenzen die er indertijd werden gesteld aan de vrijheid  van de mensen die hier werden ondergebracht of zelfs opgesloten. Alles ziet er perfect uit, maar dan merk je op dat achter al die stichtelijke woorden een uitroepteken staat. En dan voel je dat er iets niet klopt. Daardoor ben ik gaan nadenken over wat grenzen voor mij betekenen en welke rol ze spelen in mijn eigen omgeving en werk. Zo ben ik in mijn leidinggevende rol meer bewust geworden waar ik mijn grenzen leg. Niet te strak en niet te breed, zodat er ontwikkelruimte overblijft voor mij en voor de mensen om me heen.’

‘Ik woon in Den Bosch en kende het Noorden eigenlijk alleen van werkbezoeken aan het UMCG in Groningen. Ik heb echt genoten van de bijeenkomsten in het Noorden, van de rust, de rijke tradities en de mooie verhalen. Deze zomer ben ik zelfs teruggegaan naar Drenthe met mijn partner, omdat ik zo onder de indruk was van wat ik had gezien, zoals de radiotelescoop in Diever.’

Grensverleggende wandeling

‘Wandelen is voor mij niet fysiek inspannend, maar ik heb wel gemerkt hoe mijn mentale grenzen zijn verlegd. Bijvoorbeeld in Ter Apel tijdens de gesprekken over  het feit dat we immigratie nodig hebben om onze maatschappij overeind te houden, maar dat immigratie ook verstorend kan werken. Hoe vind je daarin een goede balans? Het heeft mij geholpen om hier genuanceerder over te denken.’

‘Ik heb ook ervaren dat grenzen aan de ene kant beperkend kunnen zijn, maar ook helpend. Als er geen grenzen zijn, gebeurt er ook niets. Ze leveren een heel interessant gebied op, een soort niemandsland waar het schuurt. Gaande de leergang krijg je het inzicht dat grenzen ook tijd- en maatschappijgebonden zijn. In een andere context kunnen ze weer totaal iets anders betekenen dan wat jij zelf gewend bent. Zo vond ik het boeiend om in de groep te merken hoe mensen buiten de zorg aankijken tegen de grenzen waar ik in mijn eigen wereld mee te maken heb.’

‘Het waardevolle van Comenius is dat ze je kunnen helpen bij iets wat onbewust al bij je speelde, waardoor je een goede vervolgstap kan zetten. Ik merkte dat ik soms in dat niemandsland een beetje onrustig werd. Tegelijkertijd is het heel interessant om er rond te dolen. De wrijving die dan ontstaat moet je gewoon even dragen en dan komt er vanzelf weer iets moois uit. Ik vond het heel bijzonder om bevestigd te worden in het vertrouwen dat het weer goed komt.’

Leiderschap met impact

‘Wat ik erg goed vind is dat ze bij Comenius in staat zijn om snel een groep te maken van mensen die open zijn naar elkaar en kwetsbaar durven te zijn. Daardoor krijg je echt diepgang. Dan helpt het ook dat je meerdere dagen met elkaar doorbrengt en niet ’s avonds weer naar huis rijdt. De moderator heeft daarbij een rol om ervoor te zorgen dat de deelnemers niet als groep op een spoor terecht komen, waardoor ze versmallen en niet meer breed blijven kijken. Daarnaast heb je een moderator nodig om in te grijpen als er bij iemand teveel ongemak ontstaat. Dan gaat het erom dat de moderator ervoor zorgt dat iedereen onderdeel kan blijven van de groep.’

‘Dit programma is volgens mij geschikt als je wilt weten hoe je impact kunt maken met je eigen leiderschap. Je reflecteert over de rol die jouw organisatie inneemt in de maatschappij en de rol die jij daarbij als leider hebt. Het is wel van belang dat je open durft te staan voor andere perspectieven en verhalen. Je vraagt je voortdurend af wat iets met jou doet, met jouw rol en je manier van kijken. GrensWijzer helpt je om de wereld buiten en binnen te verkennen, waarbij je dat gevoel van ongemak leert te dragen. Dat gevoel dat je het even niet meer weet, maar met het vertrouwen dat je er wel uitkomt dankzij een open blik en de wijsheid van anderen.’